Waxaa Dhacda Haddii Aad Xajmiga Lafahaaga Deeqdo

Xajmiga lafaha waa unugyo asal ah oo ku jira laf aadanaha. Waxay soo saaraan noocyo kala duwan oo unugyo dhiig ah, oo ay ku jiraan unugyo cas oo dhiig ah, unugyo cad oo dhiig ah, iyo saxan dhiig. Xajmiga lafaha waxaa loo isticmaalaa in lagu daweeyo cudurrada dhiigga, sida leukemia iyo lymphoma, iyo sidoo kale cudurrada kale, sida cudurada difaaca jirka.

Haddii aad xajmiga lafahaaga deeqdo, waxaad siinaysaa unugyo asal ah oo qof kale u oggolaanaya inuu sameeyo unugyo dhiig cusub. Deeqda xajmiga lafaha waa hab ammaan ah oo loogu adeegsado badbaadinta nolosha dadka.

Sidee Loo Sameeyaa Deeqda Xajmiga Lafaha?

Deeqda xajmiga lafaha waxaa lagu sameeyaa habka loo yaqaan “deeqda xajmiga lafaha ee kordhinta dhiigga” (peripheral blood stem cell donation). Habkani wuxuu u eg yahay deeqda dhiigga, laakiin waxaa loo isticmaalaa si loo ururiyo xajmiga lafaha, oo loo yaqaan unugyo asal ah oo dhiigga ku jira, ka dibna loo isticmaalo in lagu sameeyo unugyo dhiig cusub oo qofka u baahan.

Habkani wuxuu ku lug leeyahay labo marxaladood:

• Maalmaha ka hor deeqda: Deeqaha waxaa loo siiyaa dawooyin, oo loo yaqaan “factors stimulating colony” (CSF), si ay u kordhiyaan tirada xajmiga lafaha ee dhiigga.
• Maalinta deeqda: Deeqaha waxaa loo geliyaa qalab loo yaqaan “pheresis”, kaas oo ka soocaya xajmiga lafaha ee dhiigga, ka dibna la celinayo dhiigga kale.

Habkani wuxuu qaadan karaa laba ilaa afar saacadood. Deeqaha badankood waxay dareemaan raaxo iyo caafimaad qab, laakiin waxaa laga yaabaa inay dareemaan daciifnimo iyo madax xanuun. Dhammaan deeqaha waxay ka helaan daryeel caafimaad oo xirfad leh inta lagu jiro habka.

Khatarta Deeqda Xajmiga Lafaha

Sida habka caafimaadka kale, deeqda xajmiga lafaha waxaa laga yaabaa inay keento khataro. Laakiin khatarta deeqda xajmiga lafaha waa yar yahay, waxaana badanaa la xiriira waxyeellooyinka daroogada loo siiyaa deeqaha si ay u kordhiyaan tirada xajmiga lafaha ee dhiigga.

Khataraha ugu badan ee deeqda xajmiga lafaha waa:

• Xanuunka lafaha: Dadka qaarkood waxay dareemaan xanuunka lafaha ka dib deeqda, laakiin tani waa wax aan caadi ahayn.

• Daciifnimo: Dadka qaarkood waxay dareemaan daciifnimo ka dib deeqda, laakiin tani waxay badanaa dhacdaa oo keliya maalmo yar gudahood.

• Dhiig bax: Dhiig bax aad u yar ayaa laga yaabaa inuu dhaco goobta lagu qaaday dhiigga.

• Infectio: Infekshanka ayaa laga yaabaa inuu dhaco, laakiin tani waa wax aad u aan caadi ahayn.

Haddii aad ka walwalsan tahay khatarta deeqda xajmiga lafaha, waa inaad la hadasho dhakhtarkaaga.

Sidee Loo Noqdaa Deeqaha Xajmiga Lafaha?

Si aad u noqoto deeqaha xajmiga lafaha, waa inaad buuxisaa shuruudaha qaarkood. Shuruudahan waxay kala duwanaan karaan iyadoo loo eegayo hay’adda deeqda. Si kastaba ha ahaatee, shuruudaha guud ee deeqda xajmiga lafaha waa:

• Da’da: Waa inaad ahaataa 18 ilaa 60 jir.

• Caafimaadka: Waa inaad ahaataa qof caafimaad qaba oo aan qabin cudurrada qaarkood, sida cudurrada dhiigga ama kansarka.

• Miisaanka: Waa inaad leedahay miisaan caafimaad leh.

• Habka nolosha: Waa inaad leedahay hab nololeed caafimaad leh oo aad ka fogaato sigaarka iyo khamriga.

Haddii aad buuxiso shuruudaha deeqda xajmiga lafaha, waxaa laga yaabaa in lagu weydiiyo inaad sameyso baaritaano caafimaad, oo ay ku jiraan baaritaanka dhiigga iyo baaritaanka lafaha, si loo hubiyo inaad ku habboon tahay inaad noqoto deeqaha.

Faa’iidooyinka Deeqda Xajmiga Lafaha

Deeqda xajmiga lafaha waxay leedahay faa’iidooyin badan, oo ay ku jiraan:

• Badbaadinta nolosha: Deeqda xajmiga lafaha waxay badbaadin kartaa nolosha dadka qaba cudurrada dhiigga iyo cudurrada kale.

• Dareenka farxadda: Deeqaha xajmiga lafaha waxay dareemaan farxad ay ugu adeegsadeen dadka kale.

• Kordhinta oggolaanshaha: Deeqaha xajmiga lafaha waxay kordhiyaan oggolaanshaha xubnaha iyo unugyada oo ay ku jiraan xajmiga lafaha.

Deeqda xajmiga lafaha waa tallaabo aad u wanaagsan oo aad ku samayn karto si aad u caawiso dadka kale.

Sidee Loo Helaa Macluumaad dheeraad ah

Haddii aad rabto inaad macluumaad dheeraad ah ka hesho deeqda xajmiga lafaha, waxaad booqan kartaa shabakadda hay’adda deeqda xajmiga lafaha ee aad ku nooshahay. Waxaad sidoo kale ka heli kartaa macluumaad dheeraad ah dhakhtarkaaga.